Anatomia jelita grubego


Jelito grube jest końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego. Jest to organ o skomplikowanej budowie i działaniu, którego sprawność decyduje w wielu przypadkach o innych organach wewnętrznych organizmu ludzkiego i o zdrowiu człowieka.


Jelito grube to najdłuższy i rozbudowany narząd, który rozpoczyna się od zastawki okrężnicy, czyli zwieracza krętniczo-kątniczego a kończy na odbytnicy, stanowiącej zakończenie przewodu pokarmowego. Wyróżnia się nim kątnicę, czyli jelito ślepe z wyrostkiem robaczkowym, okrężnicę i odbytnicę.

Kątnica leży w prawym dole biodrowym i przemieszcza się w zależności od wypełnienia kałem lub gazami. Przechodzi w okrężnicę wstępującą, która w prawym podżebrzu tworzy zagięcie zwane wątrobowym rozpoczynające okrężnicę poprzeczną. Okrężnica poprzeczna przebiega aż do lewego podżebrza, gdzie zagina się pod kątem ostrym, tworząc zagięcie zwane śledzionowym. Następnie przechodzi w okrężnicę zstępującą, a ta poniżej grzebienia kości biodrowej przekształca się w okrężnicę esowatą. Podobnie jak okrężnica poprzeczna, również okrężnica esowatą ma dość dużą krezkę, dzięki czemu łatwo zmienia swoje położenie.

Okrężnica esowatą przechodzi bez wyraźnej granicy w odbytnicę. Długość jelita grubego wynosi 1,5-2 m, długość odbytnicy około 11 cm, w tym około 5 cm to zwieracze odbytu – zewnętrzny i wewnętrzny. Powyżej zwieraczy odbytnica tworzy tzw. bańkę odbytnicy. Okrężnica jest organem bardzo mocno ukrwionym i unerwionym. Gęstość tkanek nerwowych wegetatywnego układu nerwowego i złożoność funkcji układu nerwowego okrężnicy spowodowała, że nazywa się go często drugim mózgiem.

W wyniku wieloletnich badań stwierdzono, że schorzenia w różnych odcinkach okrężnicy mają związek z zaburzeniami funkcji określonych organów, nawet tych położonych w znacznej odległości od okrężnicy.